dinsdag 9 juni 2015

IRISSEN - IRISIS


De Iris is een bloem die in bijna alle kleuren van de regenboog voorkomt.  In de Griekse mythologie is Iris, godin van de regenboog, als de brug die de hemel met de aarde verbindt. Zij was de boodschapper tussen goden en mensen en werd, net als Hermes, meestal door Zeus of Hera uitgezonden om met haar gouden vleugels en soms gevleugelde voeten met grote snelheid bevelen naar de aarde te brengen. Zij koos dan de weg langs de regenboog, waarlangs de wind haar voortblies.

De symbolische betekenis van de Iris luidt dan ook : "Ik heb een boodschap voor jou".




The Iris is a flower found in almost every colour of the rainbow.  In Greek mythology Iris, goddess of the rainbow, is like the bridge that connects heaven to earth.  She was the messenger between gods and humans and was like Hermes, sent to earth  by Zeus or Hera to bring orders at great speed with her golden wings and sometimes winged feet. She chose the way along the rainbow, the wind was blowing her along. 

The symbolic meaning of Iris is therefore: "I have a message for you".



Er zijn heel veel soorten Irissen, die zich onderscheiden in bolgewassen en wortelstokgewassen.
De Irissen uit bollen, houden van droge grond, dit zijn o.a. de Iris reticulata die vroeg in het jaar bloeit en de Iris hollandica die eind mei bloeit.

Bekende Irissen uit wortelstokken zijn de Iris germanica (baardiris) en de Iris sibirica (Siberische Iris).

De Iris germanica komt oorspronkelijk uit het Middelandse zeegebied en groeit in elke doorlatende losgemaakte grondsoort.  Heel belangrijk is een zonnige plek in de tuin anders kwijnen ze weg. Deze Iris moet oppervlakkig geplant worden, het beste is de bovenkant van de rhizomen (wortelstokken) niet te bedekken met aarde, zodat ze veel zon kunnen vangen en niet wegrotten.
Om deze Iris te laten groeien en bloeien is dus wel enige kennis en/of oplettendheid nodig, het is niet de gemakkelijkste.

De Iris sibirica is één van de gemakkelijkste Irissen voor de tuin. Het is een frivole tuinplant met grasachtig blad waarboven de bloemen op ranke stelen uitsteken. Ze groeien nagenoeg overal maar prefereren vochtige grond.  Ze is een prima plant voor de gemengde border maar wordt ook vaak langs vijverranden gebruikt. Ze mag echter niet in het water staan.


There are many species of Irises, that are divided in bulb and rhizomes. The bulbs like a dry soil, for instance the early little Iris reticulata and the Iris hollandica flowering end of May.

In  Dutch gardens most well known Irises  from rhizomes are Iris germanica (bearded Iris) and Iris sibirica (Siberian Iris).

Iris germanica comes originally from the Mediterranean and grows in any drained and loosened soil. Very important is a sunny spot in the garden otherwise they are languishing.  This Iris should be planted supervicial with the top of the rhizomes to the surface, so that they can catch a lot of sun and not rot away.
For growing and flowering this Iris some know how and attention is needed, it is not the easiest plant.

Opposite, Iris sibirica is one of the easiest Irises for the garden.  It's a frivolus garden plant with grass-like leaves above which flowers protrude on slender stems. They grow almost anywhere but prefer moist soil.  Iris sibirica is an excellent plant for the mixed border but is also often used along pond edges.  However, they should not stand in the water.


In mijn tuin heb ik diverse Irissen staan die nu volop bloeien. De Iris sibirica doet het zoals gezegd overal en daarvan staan op verschillende plaatsen groepjes in de border.  De Iris germanica is een lastpak in mijn meestal vochtige veengrond. Hiervan heb ik geen groepen, ze staan vooraan in de border of voor de heg en ik verplant of deel ze regelmatig zodat ze toch blijven voortbestaan en dat lukt aardig. Het is me echter niet gelukt om er de juiste namen van te onthouden, ik weet er nog maar enkele, foutje van me.  De laatste keer dat ik een Iris germanica kocht is al meer dan acht jaar geleden, ik probeer ze te laten overleven en te laten bloeien, dat is het.





In my garden I have various Irises flowering at this moment. Iris sibirica is growing and blooming everywhere and are planted in groups in the border.  Iris germanica is a troublemaker in my mainly wet soil.  I have no groups of them, they are in the front of the border or the yew hedge and I transplant them regularly so that they remain and that works quite good.  Problem is I have lost their names, I only remember some of them, my fault.  Last time I bought an Iris germanica was already more than 8 years ago, I do my best to let them survive and have some nice flowers, that's it. 






- Edith Wolford -



- Bleu de Gien -




- Orange Slices -








Al deze foto's zijn de laatste vijf dagen gemaakt en wat ik doe of waar ik ben, deze jongen is er altijd bij.

All these Iris photos I took the last five days and what I do or where I am, this boy is always with me.



De enige wilde soort in ons land is de Iris pseudacorus, Gele lis genoemd.  Het schijnt dat ook deze plant wordt bedreigd met uitsterven en is beschermd.  Bij ons aan de waterkant staan er echter genoeg.

Grappig om te weten:  Louis XVII liet in de twaalfde eeuw de fleur-de-lys in al zijn wapens zetten omdat deze bloem hem deed ontsnappen aan de dood. De bloem die aan de waterkant van de rivier de Lys bloeide, liet hem namelijk zien op welke plek hij veilig door het water naar de overkant kon waden zonder te verdrinken.  Een lis (lys) groeit namelijk alleen in ondiep water.  In de volksmond wordt de bloem Franse lelie, genoemd, maar de bloem die later werd afgebeeld, is eigenlijk een gestileerde lis oftewel een iris. Het symbool is tot op heden nog altijd te zien op voorwerpen en vlaggen.




The only wild species in our country is the Iris pseudacorus, called sword flag.  It seems that this plant is endangered too and therefore protected.  However, on our watersides there are plenty of them.

Amusing to know:  In the twelfth century Louis XVII had put the fleur-de-lys on all his arms because this flower had helped him to escape from death.  The flower blooming at the waterside of the river Lys, showed him on which spot he could cross the river without drowning. A sword flag (lys) grows only in shallow water.  Popularly the flower is called French lily, but the flower that was shown later on objects and flags actually is a stylized Iris and until now a French symbol.



 Iris sibirica, maar vraag me niet welke.

Iris sibirica, but don't ask me which cultivars.



















En dan komt de laatste dat is een Iris van een heel ander kaliber, het is de Iris chrysographes 'Black Knight' die bijna zwart bloeit.
Deze Iris kocht ik vier jaar geleden in Engeland in het kwekerijtje van The Garden House tuinen in Yelverton.
Het is een gemakkelijk groeiende baardloze wortelstok Iris met elegante zwartpurpere bloemen op rechte stelen, afkomstig uit China en Birma waar ze in weilanden, waterkanten, in de heuvels en langs bosranden groeien. Wordt niet veel te koop aangeboden hier, toch vind ik het een hele mooie.



- Iris chrysographes 'Black Knight'-

And then the last one, a very different one, Iris chrysographes 'Black Knight' with almost black flowers.
This Iris I bought in England four years ago in a small nursery of  The Garden House gardens in Yelverton in Dartmoor. 
In my garden it is a slow but easy growing rhizomatous beardless Iris with elegant black purple flowers on upright stems, native to China and Burma, growing in meadows, streamsides, hillsides and forest margins. This Iris is rarely for sale here, I think it's a beauty.



Zo dat waren dan mijn Irissen in bloei, de volgende keer gaan we weer naar de rozen die nu volop gaan bloeien, of toch nog maar even iets over mijn bijzondere pioenroos, ik weet het nog niet. Zoals jullie zien, ligt Snarf vlak achter me op een oud bankje als ik mijn blog maak, hij is overal bij. Als ik dadelijk opsta, staat hij ook direct naast de bank.

That were all my Iris flowers of the moment, next time we go again to the roses which are coming into full bloom now, or just a small chat about my special peony, I don't know yet.
As you see, when I'm working on my computer Snarf always is behind me on an old sofa, he is where I am.  When I get up, he is also ready to go.






35 opmerkingen:

  1. Weer wat geleerd over de gele lis, die staat hier ook volop in de sloot bij ons achter. Wist ook niet dat ie beschermd was.
    Ben benieuwd naar je bijzondere pioenroos, heb er hier ook een paar in de tuin,ze ruiken heerlijk.
    Groetjes Patricia

    BeantwoordenVerwijderen
  2. Prachtig de Iris Germanica, bij mij doen ze het slecht en de slakken zijn er gek op. Gelukkig kan ik ze op jouw Blog zien.
    Gr Jan Wilde een Tuin.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. wow..je hebt een mooie collectie irissen Janneke...hier staan er niet zo vveel meer, nog 3 kleurtjes ofzo, de rest ( had ook zo'n collectie) heb ik weg gedaan...ik vind het een beetje stijve planten, en als het vol is, moet je gaan schiften..dus vielen zij er af, net als hemerocallis, die heb ik ook nog maar 3 de rest weg gedaan...de sibirica's vind ik weer wel leuk, maar die heb ik alleen de gewone blauwe...die zijn wat sierlijker op een of andere manier...maar ik vind je 'oranje' iris zo in die border wel heel gaaf staan......prachtige kleur...dat hebben irissen wel, de mooiste kleurtjes...

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Mooi logje over deze plant. Ik ken ze vooral de wilde soort die hier aan het kanaal groeit. Groetjes,

    BeantwoordenVerwijderen
  5. Weer een heel interessant blogje,Janneke.
    En ja,ik vind ze prachtig.
    En Snarf steelt steeds de show,een echte lieverd.

    Groetjes Ans

    BeantwoordenVerwijderen
  6. You have an amazing array of irises Janneke! I particularly like the peach colored iris 'Orange Slices'. There is very little peach in my garden and an iris like this might be a nice addition.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. You have the most stunning collection of irises in your garden! And that peach one up there!!! My goodness is that stunning!!! So much wonderful information for growing them as well! I don't currently have any irises in my garden but I will soon! Will be referring back to this post my friend! Happy Wednesday to you! Nicole xoxo

    BeantwoordenVerwijderen
  8. Lovely irises in your garden! Iris germanica is a impressiv flower. I like them all very much, and Snarf too of course :)

    BeantwoordenVerwijderen
  9. Wonderful irises and very interesting and helpful information, Janneke!
    Snarf is so incredibly cute. He always looks like he's interested in flowers and knows much about them.
    Have a lovely day!

    BeantwoordenVerwijderen
  10. Crikey ...... Mum reckons your knowledge of your garden flora is amazing. She found all of your information on irises very interesting. They are so beautiful and the black one is so special. Snarf is one VERY lucky bloke to be able to tag along with you in that beautiful garden. Does he help by digging holes??

    BeantwoordenVerwijderen
  11. Mooi! Op de Kwekerijdagen Bingerden ga ik op zoek naar een mooie Iris (ik weet nu waar ik op moet letten, bedankt voor de handige tips). Ik vind ze echt prachtig! En ze doen het hier goed op de zandgrond.

    BeantwoordenVerwijderen
  12. The wild Iris pseudacorus is rampand around my pool too, but I didn't realise that they were endangered. I love irises and you have a marvellous collection - Snarf is such a loyal and loving friend to you.

    BeantwoordenVerwijderen
  13. Ik wist niet dat de Iris in zoveel kleuren voorkomt. Leuk om te weten, het is een prachtige bloem. Maar nog leuker vind ik dat kopje van Snarf.... smelt!

    BeantwoordenVerwijderen
  14. Mooi Janneke dat je zulke prachtige irissen in je tuin hebt! Binnenkort wil ik nog foto's van Sissinghurst plaatsen en dan wil ik graag naar jouw blog verwijzen, vind je dat goed?
    Die lieve trouwe Snarf, lekker bij je in de buurt...

    BeantwoordenVerwijderen
  15. Een mooi en duidelijk verhaal over de diverse soorten irissen. Wat heb je veel prachtige soorten! Ik zal nog eens studeren of ik nog een plek heb voor een bepaalde soort.
    Bij mij komt de gewone Gele lis in bloei aan het einde van de vijver. Ik vind dat je hem een beetje in toom moet houden, zó breidt hij zich uit. Dat hij nu zelfs beschermd moet worden, dat wist ik niet, Janneke. Ik zal hem met meer eerbied bekijken.
    Hartelijke groet, Zem.

    BeantwoordenVerwijderen
  16. Grandioos, Janneke!
    Ze zeggen wel dat rozen de koninginnen onder de bloemen zijn, maar er zijn zoveel prachtige en bijzondere bloemen.
    Wat heb je de irissen heel mooi op de foto gezet!
    Tja, en Snarf? Snarf is een lieverd en je eeuwig loyaal!
    Geniet de komende dagen!

    Liefs, Gerry

    BeantwoordenVerwijderen
  17. Wat een verhaal weer Janneke, ik wordt heel geleerd van het lezen van je blog! Irissen zijn ook mijn favoriet. Je kunt er nooit genoeg van hebben. Groetjes, Hetty

    BeantwoordenVerwijderen
  18. Wonderful post. I had no idea the iris' place in mythology. Here we grow a lot of iris, too. This year the early buds froze. We had Edith out by the chicken coop and she did poorly this spring. Not far from is an iris patch, about an acre of every kind and color. Your iris are stunning, and as you I forget names, too. Snarf had a big day, didn't he?

    BeantwoordenVerwijderen
  19. Your gardening friend is as loyal as mine. Your Irises are stunning. Happy Wednesday.

    BeantwoordenVerwijderen
  20. It's wonderful to see all your iris. My great-grandfather had a huge collection of bearded iris. He was so fond of the he named my grandmother Iris. I remember visiting his garden and smelling each different coloured flower. They all seemed to have a different scent. : D It's good to see Snarf is 'helping' you in the garden still.

    BeantwoordenVerwijderen
  21. Fascinating stuff - I adore Iris they come in so many lovely colours some sophisticated some frilly - a lovely selection Janneke. You tire Snarf out just trying to keep up with you.

    BeantwoordenVerwijderen
  22. Ja hebt veel mooie Irissen staan Janneke en de kleuren zijn zeker prachtig .Zelf heb ik ze nog nooit in mijn tuin gehad ,maar zeg nooit nooit !! Vooral de Orange Slices vind ik erg mooi. En wat heerlijk toch Snarf die altijd bij je in de buurt is ,wat een leukerd is het toch
    Groetjes Elisabeth

    BeantwoordenVerwijderen
  23. Ziet er mooi uit, wat een leuke verzameling!

    BeantwoordenVerwijderen
  24. Du hast wirklich wunderschöne iris, aber am Besten gefällt mir - wie immer - der Hund!

    Sigrun

    BeantwoordenVerwijderen
  25. Beautiful iris, love all the blues. You have quite a collection. I just loved seeing them.

    I could not believe it when you told me snarf is 13.......he is such a handsome chap.

    BeantwoordenVerwijderen
  26. Just gorgeous. What a beautiful array of colored irises.

    BeantwoordenVerwijderen
  27. The information about the iris and the conditions for growing them is very helpful. I went to the garden centre nursery yesterday and saw some beauties and would like to start a small collection. Yours are all very beautiful especially the white with a touch of violet in the second photo. Snarf is a wonderful companion.

    BeantwoordenVerwijderen
  28. Wat een prachtige collectie irissen heb je in de tuin Janneke!

    Fijn weekend!

    Madelief x

    BeantwoordenVerwijderen
  29. Just stunning iris Janneke. I liked the most a white with yellow edges one. My iris are in buds now. I think Snarf is your best friend, isn't he?

    BeantwoordenVerwijderen
  30. such an interesting post, Janneke. I especially found the info interesting about Louis xvii and how the iris showed him where to cross the river. I have never had any luck with irises. Maybe the soil is too dry, maybe I planted them too deep. Please give Snarf and kiss for me, he is so sweet, his beautiful gentle nature shows through the photos.

    BeantwoordenVerwijderen
  31. Lovely photos, Janneke, of one of my favourite flowers. I have good survival rates for a variety of blue iris, the names of which, like you, I've lost over the years, but iris of other colours don't seem to like me much and never last long. Perhaps a good excuse to go shopping?!!

    BeantwoordenVerwijderen
  32. Wat mooie foto's van zulke mooie bloemen,...zo speciaal ook!.
    Waw!

    BeantwoordenVerwijderen
  33. Hello there I've just come across from Cheryls blog ... what lovely photo's and I didn't know the "The symbolic meaning of Iris is therefore: "I have a message for you".

    Lovely post, thank you.

    All the best Jan.

    BeantwoordenVerwijderen
  34. Ik leer hier heel wat bij Janneke.
    Nooit geweten dat er zoveel verschillende Irissen waren.
    Toen wij vroeger nog ene tuinderij hadden verbouwde we ze ook maar dat waren alleen de blauwe en de witte en paarse. Ik zie hier zelfs oranje en ook wit met geel. Foto's 5, 7 en 10 zijn dan ook helemaal nieuw voor me. Schitterend om te zien!
    Groetjes, Helma

    BeantwoordenVerwijderen