Met klimop heb ik een haat liefde verhouding. Het voordeel van klimop is dat ze bijna op alle plaatsen wil groeien waar andere planten niet gedijen. Als bodembedekker onder bomen of op taluds is ze onovertroffen, zeker als je er voorjaarsbollen tussen poot, zoals narcissen, boshyacinten of sneeuwklokjes. Ook is ze ideaal als altijdgroene klimmer tegen oude muren, schuttingen of hekwerk. Klimop past in elke tuin van cottagetuin tot formele tuin, van wilde tuin tot minimalistische tuin.
Toch wordt hij door mij ook gevreesd, omdat hij na eenmaal te zijn aangeslagen een woeste groeier is. Het is voortdurend opletten en snoeien. Op verschillende plaatsen heb ik diverse soorten klimop in de tuin, langs het water voor het huis, onder de hortensia's, onder bomen op moeilijk bereikbare plaatsen, tegen betongaas hekken en langs trapjes. Het staat mooi groen, vooral in de winter; maar juist in de winter als ik er soms naar kijk, breekt het angstzweet me uit. Dan zie ik in mijn dromen een huis overwoekerd met klimop, een tuin overwoekerd met klimop tot in de hoogste bomen. Ik droom er niet alleen van, maar ben ook overtuigd dat wanneer ik 2 tot 3 jaar niet regelmatig zou snoeien, dit echt gaat gebeuren. Help ik stik in de klimop!
De Hedera helix 'Arborescens', bloeit in september en kan in enkele jaren tot een flinke struik uitgroeien.
Het is moeilijk kiezen bij de klimop want er bestaan veel soorten en honderden cultivars met klein of groot blad, bijna ovaal of sterk ingesneden, in diverse tinten groen of bontgekleurd, met zwarte, gele of zelfs oranje bessen, sterk- of zwakgroeiend. De meest gebruikte klimop is de Hedera helix welke prima winterhard is.
Klimop heeft een rijke geschiedenis. Ze was al bekend bij de Egyptenaren, Grieken en Romeinen. In die tijd was het als een symbool van ongestoorde harmonie, eeuwigdurende jeugd en kracht. Ook was klimop het symbool van de wijngod Dionysus of Bacchus die met klimopranken i.p.v. wijnranken werd afgebeeld. Bij feestmaaltijden droegen de helden klimopkransen op het hoofd om het koel te houden en de hoofdpijn te verdrijven.
Klimop
Ik heb 'n tuin met dahlia's
met rozen en azalea's
maar ik volg met aandacht de klimop
die zoekt het altijd hogerop.
- Toon Hermans-
Ivy
I have a garden with dahlias
with roses and azaleas
but I follow with interest the ivy
which always submit the case to a higher place.
-Toon Hermans-
Nog een leuke anekdote betreffende klimop komt voor in het middeleeuwse verhaal van Tristan en Isolde. Op de graven van hun beiden, die door de kerk waren gescheiden, groeide een klimoptakje. Deze werkten zich tegen de kerkmuur omhoog en verenigden zich boven op het kerkdak als symbool voor een tot boven de dood uitstijgende liefde. Is dat niet romantisch?!
In de Victoriaanse tijd stond de klimop voor TROUW: De klimop hecht zich vast rond bomen en blijft zelfs de boom trouw als hij wordt omgehakt. Dan valt de klimop ook en hij blijft zelfs de verdroogde stronk omhelzen totdat zijn eigen leven voorbij is. Deze standvastigheid betekent pure liefde en echte vriendschap. Trouw was zeer belangrijk bij de Victorianen. Een populair cadeautje in die tijd was een vriendschapsbroche: kleine metalen staafjes, omwikkeld met klimop.
Ook speelt klimop een symbolische rol in Victoriaanse schilderijen. In "The Long Engagement" van Arthur Hughes ontmoet een stelletje elkaar onder een boom waar klimop tegenaan groeit, dit betekent dat ze een lange verloving zullen hebben.
Er is ook een schilderij van Philip Calderon, "Broken Vows", waar de klimop een heel andere betekenis heeft. Een vrouw ziet door een gat in een hek hoe haar geliefde flirt met een ander meisje en haar verleidt met een rozenknop. Tja, dan stelt trouw niets meer voor.
In het leuke boekje "De Vreugde van het Landleven" van Edith Holden, staat het volgende klimop gedicht :
De klimop zendt
Zijn groene rank
O'er de grond
Van boom tot boom;
Of zendt de rank
Met willekeur
Langs iep en es en els omhoog.
En rondom de stam
Een netwerk weeft,
Fantastisch; elke tak met blad,
Divers van vorm, kronkelt versierd
Met half gevormd'
Knoppen bleekgroen.
Van onze bloemen is klimop
Een van de laatst' en hij vertoont
Zijn bleke bloem en rijpt zijn zaad
Zo zwart en glimmend, en hij voedt
Blind voor het vriezend winterweer
De kleine vogels met zijn gift.
De klimop, schoonste plant die op
Nabije bomen, stam en tak
Bedekt met bladeren vol glans
En zeer hardnekkig kronkelend
En 't anders naakte bostoneel
Bedekt met kleding
Fris en groen.
-Bishop Mant-
En hier dan "De Vreugde van het Landleven" naast mijn eerste kerststuk wat we gisteren met de tuinclub maakten alvorens we aan onze gezellige Kerstlunch begonnen. (Pa is weer wonderbaarlijk opgeknapt, hij heeft kennelijk vele engeltjes, dus we gaan de kerstversieringen voor de dag halen)
