Hortensia's zou ik niet willen missen in mijn tuin. De naam alleen al doet me denken aan romantische tafereeltjes van dames in lange, wijde japonnen, wandelend in een prachtige bloementuin uit lang vervlogen tijden. De Latijnse naam Hydrangea die 'watervaatje' betekent, is niet romantisch maar typeert de plant wel, ze houden van water. Het beste is de hortensia te planten langs het water, op vochtige humusrijke grond en enigszins in de schaduw. Als het warm en zonnig is, hangen de grote bladeren snel slap, maar zijn ook snel weer opgepept met een flinke hoeveelheid vocht.
Een groot voordeel van de hortensia's is de lange bloeitijd, ze beginnen hartje zomer en gaan door tot diep in de herfst. Zelfs nu, bijna november, kan ik nog verse bloemen vinden. Als ze het goed doen, nemen ze flink wat ruimte in beslag daar moet je wel rekening mee houden, maar ze zijn wel bijzonder onderhoudsvriendelijk en dat is wat de mensen tegenwoordig toch willen? Dus, word je ouder en heb je genoeg van het tuinieren: Plant de tuin vol met hortensia's!
Ik hoor wel eens van mensen dat ze de heesters jaarlijks terug snoeien, dat betekent dat ze de knoppen voor het volgende seizoen ook wegknippen, dan duurt het wel lang voor er weer bloemen verschijnen, of ze slaan zelfs een jaar over. Ook in de herfst kun je de oude dorre bloemen het beste op de plant laten zitten, deze beschermen de knoppen voor volgend jaar min of meer tegen strenge vorst. Dus de oude bloemen er pas afknippen in april.
Je kunt de plant verjongen door elk voorjaar enkele oude takken te verwijderen.
Een collage van hortensia bloemen in de zomer.
Zelf heb ik een flink aantal hortensia's in de tuin, Macrophylla's met bolle bloemen en platte bloemen, de zogenaamde 'lace caps'. Deze hebben een rand van steriele lokbloemen met in het midden een toef piepkleine, vruchtbare bloemen. Verder groeit er voor tegen het huis een Hydrangea petiolaris, klimhortensia, waar ik minder blij mee ben want na een langzame start groeit deze nu als een trein en moet ik steeds bij de ramen en portiek van de voordeur in actie komen om de nieuwe slierten weg te knippen. De klimhortensia bloeit in het voorjaar, kan wel tegen droge grond en is geschikt voor een muur op het noorden.
Dan staat er in een hoek nog de Hydrangea sargentiana, een hoge open struik met behaarde takken en fluwelige bladeren. Ik vind er niet veel aan. Wel mooi vind ik de overbekende Hydrangea arborescens 'Annabelle', met gigantische bolle, witte bloemen. Deze bloeit op nieuw hout, dus kan gemakkelijk tot 20 à 30 cm. teruggesnoeid worden. Als je de takken minder kort terugsnoeit worden de bloemen wat kleiner.
Alle hortensia's zijn gemakkelijk te vermeerderen, door topstekken te nemen en gewoon in potten in vochtige grond binnen laten bewortelen.
I have a great number of hortensias in the garden. Macrophyllas with ball flowers and flat flowers, the so called 'lace caps'. These 'lace caps' have a fringe of sterile flowers with in the centre a tuft of very small, fertile flowers.
In front of the house there grows a Hydrangea petiolaris, climbing Hydrangea against the wall, I am not so glad with this one, for after a slow start it's growing like mad now and I have to take action every moment to keep the new shoots off the windows and porch to the frontdoor. Anyway it is a good hortensia for dry soils on a north wall. Flowers only in late spring.
Than I have in a corner the Hydrangea sargentiana, a high open shrub with hairy branches and velvety leaves. I´m not fond of this one either. The one which I like very much is the well known Hydrangea arborescens ´Annabelle´, with huge white flowers. This one flowers on new wood, so you can cut the shrub back tot 20 à 30 cm every year. When you cut back less short the flowers will be a bit smaller. All hortensias are easy to propegate by taking top cuttings, puting these in tubs in wet soil to take roots inside.
The last two weeks I gathered a great number of flowers for inside, to enjoy them dried in wintertime. It´s a shame there are hardly blue flowers. There exist some very good blue hortensias, which should be blue on our acid soil. But when there is a lack of aluminum in the soil, they lose their blue colour. When you give them in September or October a gift of kali-alum or aluminumsulphure mixed with water, better every few days a dose than all at once, next season the first blue flowers will appear again. I stopped it for they never remain blue in my soil, or I should be more consequently persevere in adding alum. Well, no blue hortensias in my garden.
Deze mand met hortensias staat normaal op de vloer.
This hortensia basket is normally on the floor.
In de vazen van Ravelli staan ze eenvoudig mooi.
In the vases of Ravelli they show simply nice.
Voor buiten op de veranda heb ik een krans van bloemen op oase gemaakt met in het midden een windlicht.
On the veranda I made a wreath of flowers with a candle in the middle.
Gebruikte bloemen: hortensia´s, chrysanthen, hedera, ijzerhard, Clematis zaaddozen en klokwinde.
Used flowers: Hortensias, Chrysanthemums, Hedera, Verbena bonarienses, Clematis seedpods and Cobaea scandens.
Voor het weekeinde heb ik dit stuk binnengezet om ons avondeten op te luisteren.
For the weekend I have put this piece on the dinner table.
Dit keer eindig ik met een gedicht van Rainer Maria Rilke, wat origineel in het Duits is.
This time I finish with a poem of Rainer maria Rilke, originally in the German language.
Blaue Hortensie
So wie das letzte Grün in Farbentiegeln
sind diese Blätter, trocken, stumpf und rauh,
hinter den Blütendolden, die ein Blau
nicht auf sie tragen, nur von ferne spiegeln,
Sie spiegeln es verweint und ungenau,
als wollten sie es wiederum verlieren,
und wie in alten blauen Briefpapieren
ist Gelb in ihnen, Violett und Grau;
Verwaschenes wie an einer Kinderschürze,
Nichtmehrgetragenes, dem nichts mehr geschieht:
wie fühlt man eines kleinen Lebens Kürze.
Doch plötzlich scheint das Blau sich zu verneuen
in einer von den Dolden, und man sieht
ein rührend Blaues sich vor Grünum freuen.
So wie das letzte Grün in Farbentiegeln
sind diese Blätter, trocken, stumpf und rauh,
hinter den Blütendolden, die ein Blau
nicht auf sie tragen, nur von ferne spiegeln,
Sie spiegeln es verweint und ungenau,
als wollten sie es wiederum verlieren,
und wie in alten blauen Briefpapieren
ist Gelb in ihnen, Violett und Grau;
Verwaschenes wie an einer Kinderschürze,
Nichtmehrgetragenes, dem nichts mehr geschieht:
wie fühlt man eines kleinen Lebens Kürze.
Doch plötzlich scheint das Blau sich zu verneuen
in einer von den Dolden, und man sieht
ein rührend Blaues sich vor Grünum freuen.
Nederlandse vertaling van Ad Haans:
Blauwe Hortensia
Zoals het laatste groen in de verfpot
zijn de droge bladeren ruw en dof
achter bloesemschermen. die licht wiegelen,
hun blauw niet dragen, maar van verre spiegelen.
Ze spiegelen het betraand en vaag
als wilden ze het gauw weer kwijt;
in oud blauw briefpapier, in elke laag
zit ook dat geel, en violet, en blauwig krijt.
Een verwassen tint als van een kinderschort
die versleten is, niet meer gedragen wordt:
wat is dit kleine leven kort.
Maar plotseling schijnt het blauw zich te vernieuwen
in een der bloesemtrossen, en men ziet
een roerend blauw blij voor het groen uit krieuwen.
English translation by Guntram Deichsel:
Blue Hydrangea
Just like the last green in a colour pot
So are these leaves, witherred and wrecked
Behind the flower umbels, which reflect
A hue of blue only, more they do not.
Reflections are tear-stained, inaccurate,
As if they were about to cease,
And like old blue notepaper sheets
They wear some yellow, grey and violet,
Washed-out like an children's apron,
Outworn and now no more in use:
We contemplate a small life's short duration.
But suddenly some new blue seemingly is seen
In just one umbel, and we muse
Over a moving blue delighting in the green.
