vrijdag 30 november 2012

DE EERSTE VORST BIJ ZONSOPGANG

Vanmorgen om 8.00 uur toen het net een beetje licht begon te worden, lag er een witte waas van bevroren druppeltjes over de velden.
In het oosten van het land hadden ze al eerder vorst aan de grond, maar hier in het westen niet ver van de zee, is het de eerste keer van dit seizoen dat ik genoot van de lekkere kou.  Eén keer eerder was er iets van ijs te bespeuren 's morgens vroeg, maar deze morgen was het bij zonsopgang nog wit, eindelijk.  Ik hou er wel van.


Ik prijs me gelukkig dat ik 's morgens naar buiten moet met mijn Snarf, anders zou het niet in me opkomen om zo vroeg een uurtje te gaan wandelen.



De zon is nog achter de horizon maar zal weldra opkomen, vanmorgen helaas niet als een rode bal.


Er is geen zuchtje wind, de lucht is nagenoeg helder en de bootjes spiegelen zich  in het water van de Rotte.


Achter de nu kale bomen schijnt de maan.



De ochtend is vol beloften voor een prachtige dag!



Tussen het riet door verschijnt de zon boven de horizon.


De takken van de bomen onder aan de dijk gloeien rood op door het opkomende licht.


En Snarf houdt me bezig, zoals altijd!


dinsdag 27 november 2012

HERFST DINER

Voor afgelopen zaterdag hadden we oude vrienden uitgenodigd voor een etentje.  De dames hadden voorgesteld dat ik voor het hoofdgerecht en zij voor de andere gerechten zouden zorgen. Dat was lief van ze en fijn voor mij want het alleen verzorgen van een dineetje voor 18 personen is wel een flinke klus.
Ik gaf ze wel een opdracht, het eten moest "de herfst" als thema hebben en verder mochten ze me verrassen.


Eén van de dames had voor ieder een herfstfoto op het bord gelegd met achterop een naam.  Na twee gangen werden de foto's opgehaald, geschud en weer neergelegd, zodat er van plaats gewisseld werd.


We zitten midden in het jachtseizoen, een goede gelegenheid om mijn lachende wilde zwijnenkop eens te tonen.  Heb hem niet zelf geschoten hoor, hij is afkomstig uit een kasteel in Frankrijk. Het zwijn wordt gedoogd door mijn man en kinderen en ze zijn er zelfs aan gewend geraakt. Bezoekers kijken soms afkeurend en kunnen nauwelijks geloven dat zo'n romantische rozenliefhebster als ik, niet alleen van levende dieren en planten hou, maar ook van opgezette beesten.


In ons bibliotheekje hangt een reproductie van een vossenjacht, welke ik ooit in een curiosawinkeltje vond. Het is een prachtige scène van een vos die een schooltje binnenvlucht met de honden er achter aan.  Ik durfde het zelf niet te kopen, maar mijn dochter fluisterde het mijn man in en toen kreeg ik het als verrassing van hem.



En ja, deze vos is ooit wel gevangen, ik vond dit "vosje" op een rommelmarkt. Ik draag hem niet om mijn nek al vind ik dat wel mooi, maar hij hangt in de gang over de oude koffer die mijn schoonvader in 1947 in het toenmalige Nederlands-Indië vergezelde. Hij kijkt naar ons als we binnenkomen.


De voorbereidingen voor een etentje zijn altijd grote pret, nou ja, heel mijn interieur moest ongeveer verbouwd worden omdat ik met z´n allen aan één lange tafel wilde zitten, een tafelstuk van mijn laatste chrysanten maken, passende tafellakens, hiervoor nam ik de 2 nieuwe ecru pompdoekkleden en mijn qua kleur bijpassend "wild" tafellaken in het midden. Alle passende serviesgoed uit de kast en de kelder, kaarsen en herfstbladeren maakten de tafel af.  De hertenstoofpot met stoofpeertjes en rode kool, kon ik van te voren klaarmaken.




De grootste uitdaging van het maken van bloem decoraties is voor mij altijd het uitsluitend gebruik maken van materiaal uit eigen tuin. Op deze standaard heb ik het volgende gebruikt: 1 bloeiende aar van een Miscanthus grassoort, bijna alle laatste Chrysanten, Sedums, enkele laatbloeiende Achilleas 'Paprika', Hedera, een roos Peaudouce, een roos Pat Austin en enkele takjes van mijn Asparagus in de kas. Het ziet er weer heel Victoriaans uit.





Toen kwamen de gasten en verrast werden we.........het werd een lang avondvullend bourgondisch diner van 8 gangen. Een amuse met wel 3 verschillende smaakbelevingen, pittige wortelsoep, druiven met gerookte kip op een bedje van veldsla, een spoom, de hertenstoofpot, een appelpannenkoek met ijs en room, diverse kazen, koffie met zelfgemaakte sinaasappellikeur en o.a. heerlijke zelfgemaakte truffels en mini-cupcakes.  Ondertussen had Snarf het ook reuze naar zijn zin, de hele avond bleef hij erbij. Meestal slooft hij zich bij bezoekers het eerste kwartiertje erg uit om aandacht te trekken, waarna hij zich terugtrekt in de bibliotheek. Nu deed hij soms een hazenslaapje op zijn kussen om daarna weer eens rond te gaan om iemand tot spelen te verleiden of om een stukje kaas te bedelen. Waarbij hij meestal wel succes had. Ik moest denken aan een schilderij van Jan Steen, maar dan in een moderne versie.







dinsdag 20 november 2012

CHRYSANTEN

"In de herfst springt de betoverende kleur van de wilde chrysant uit het gebladerte. Zijn koele geur zweeft over de herfstwateren" 

Bovenstaand citaat is van de Chinese dichter Wang Chien, meer dan duizend jaar geleden geschreven. 

 

De chrysant heeft over het algemeen een wat saai imago en er bestaan nogal wat vooroordelen over : oubollig, boeketvuller, grafbloem, herfstassociatie. Toch is het één van de meest verkochte bloemen in Nederland. Dat zal wel komen doordat ze het heel jaar rond verkrijgbaar zijn tot bij de benzinepomp aan toe en dat ze ontzettend lang goed blijven op de vaas, dus waar voor je geld.  Waarom zijn ze het hele jaar verkrijgbaar?  Ze worden op grote schaal gekweekt in onze kassen en geëxporteerd naar landen zoals o.a. Frankrijk, waar het een grafbloem is.  Geef een Fransman dan ook nooit een bos chrysanthen cadeau want dat zal hij niet waarderen.

De naam van de bloem komt uit het Grieks: "chrusos" wat goud betekent en "anthemom" betekent bloem.

De chrysant is een heel oud cultuurgewas en komt van oorsprong uit China en Japan. In deze landen heeft de chrysant een hoog aanzien. Chrysanten bloeiden in bronzen potten aan de oever van spiegelende vijvers, en wie er stil genietend naar keek, genoot op dat moment van de sierlijke vorm en de bitter prikkelende herfstgeur en verheugde zich op de genietingen die nog komen zouden. Want chrysanten werden in China niet alleen gekweekt voor esthetische, maar ook voor gastronomische genoegens. Ze maakten o.a. chrysantenwijn, door de bloemen te laten gisten met gekiemde gierst. Deze wijn moest een jaar lang rijpen en werd gedronken op de negende dag van de negende maand om zich te verzekeren van een lang, vredig en gezond leven. Ook gelooft men in China dat het eten van chrysantenbloemen ouderdomskwalen niet alleen kan voorkomen, maar zelfs genezen.

In Japan werd het de "Nationale Bloem". De troon van de vroegere Japanse keizers werd bedekt met chrysanten, waardoor deze troon de naam Chrysantentroon kreeg. Door de bloem af te beelden met zestien stralen, gaven ze bovendien aan dat er sprake was van goddelijke macht. In Japan verzekert één bloemblaadje onderin een glas wijn je al van een lang en gezond leven. Wat betreft het eten van chrysanten, spelen deze in de hedendaagse Japanse keuken een belangrijkere rol dan in de chinese keuken.


De Chrysanthemum behoort tot de familie van de Asteraceae. Andere snijbloemen van deze familie zijn o.a., de Achillea, de Aster, de Leucanthemum en de Solidago.
Het geslacht Chrysanthemum is zeer omvangrijk en omvat ongeveer 200 botanische soorten. De Chrysanthemum morifolium is in ons land de belangrijkste soort vanwege de zeer grote verscheidenheid aan vormen en kleuren.



Afgelopen weekend heb ik veel chrysanten uit mijn tuin geplukt, maar heb er ook nog wat laten staan, in de hoop dat ze volgende week nog goed zijn voor een herfstarrangement op mijn eettafel als ik 15 mensen te eten krijg.


Dit hart ligt op een tafeltje op de veranda gevuld met chrysanten.


De chrysanten staan op een tafel in een losse, ietwat slordige stijl, geschikt.  In de kopjes en asbak van een slakkenhuisserviesje liggen ook enkele bloemen.


Onderstaand boek is een deel van de serie "Present-Day-Gardening" uit het begin van de 20ste eeuw. Oude  boekjes met schitterende platen, ook nog goed leesbaar, die tot mijn favorieten in mijn verzameling tuinboeken behoren. Heb er jaren over gedaan voordat ik ze allemaal gevonden had maar dat was ook erg leuk.



De laatste paar bloemen heb ik op de tafel gezet met de brownies die ik voor afgelopen weekend gebakken had. 



"From the easteern hedge, I pluck chrysanthemum flowers, 
And idly look towars the southern hills"
(Chinese poet Tao Qian, 365-427)


zaterdag 17 november 2012

SOMBERE NOVEMBER DAGEN


Afgelopen week hadden we ook twee vrolijke, zonnige dagen, maar over het algemeen zijn we nu toch echt in de sombere dagen van november beland. Neem slechts af en toe mijn fototoestel mee als ik 's morgens met Snarf ga wandelen, en juist wanneer ik deze niet bij me heb, gebeuren er allerlei eigenaardige en mooie dingen in de natuur.
Gisterochtend wilde ik weer eens wat foto's maken,  maar het landschap toonde droefgeestiger dan ooit en er gebeurde totaal niets, geen hazen, konijnen, geen reiger, fazanten of roofvogels, maar ook geen mensen en dat vind ik het grote voordeel van onze vroege wandelingen.  Snarf was op zijn best, druk in de weer, alsof hij een hele kudde schapen naar huis moest brengen, en ik gaf hem instructies, links, rechts, achter je, en lig. Hij werkte alleen met zijn bal, totdat hij een fles vond toen werd het alleen maar pret, een krakende gooi- en smijtfilm.



Aktie foto's maken kan ik eigenlijk niet, ze zijn altijd bewogen.



Deze foto's zijn op de zelfde plaats genomen als in mijn post "Vroege morgen, border collie tijd" van 27 juli jl.;  van de berenklauwen zijn nu slechts skeletten over.



Kardinaalsmuts 







O, nee toch, klitten!  Een ramp, ze zijn zo moeilijk uit zijn vacht te krijgen. 

Heb de laatste dagen nog een november klus geklaard:  mijn moestuintje omgespit!  Ben alleen nog niet zo zeker of ik volgend jaar weer voor het zaaien van groenten ga, vond het nog niet zo'n groot succes. Slakken zijn in mijn tuin niet zo'n grote plaag omdat er ook veel padden, egels en vogels wonen, maar toch hebben deze slijmerige viezerikjes het voor elkaar gekregen om een heel bed kroten op te eten toen we een paar dagen weg waren. Ik wist tot nu toe niet dat ze ook kroten lusten, ze groeien toch onder de grond? Maar na onderzoek waren het wel degelijk gewoon slakken geweest. Vermoedelijk wordt deze grond weer toegevoegd aan het gazon, of te wel wordt er weer gewoon gras ingezaaid.


Bovenstaand boek, "Het jaar van den tuinman" (1932)  van Karel Capek is tuinliteratuur van de bovenste plank. Het is echt genieten om er af en toe een stukje in te lezen, hieronder een stukje van wat hij in november voor ons in petto had, en het is natuurlijk nog steeds zo en zal altijd zo blijven:

"Ja, in november moet de aarde omgespit en losgemaakt worden: het optillen van een volle spade      geeft U een smakelijk en weldadig gevoel alsof je voedsel met een volle lepel of een volle vork opschept. Goede grond is als goed eten, hij moet niet te vet, niet te zwaar, niet te koud, niet te nat, niet te droog, niet te hard, niet te glibberig, niet te rul zijn; als gegist deeg; hij moet kruimelig zijn, maar mag niet in kluiten breken; onder de spade moet hij kraken, maar niet knarsen; hij mag niet modderig zijn, geen stenen bevatten, geen grote kluiten hebben; maar, als je een volle spade omgooit, moet het aangenaam ruiken en zacht en korrelig neervallen. Dat is smakelijke en eetbare aarde, bebouwd en edel, vochtig en los, doordringbaar, ademend en warm - kortom, goede grond is als een goed mens, en zoals bekend is, bestaat er niets beters op dit tranendal."


Doordat we een groot deel van de dag buiten doorgebracht hebben, is het heerlijk om tegen de avond de houtkachel aan te maken, voor een gezellige, comfortabele warmte.  Zo denkt Snarf er ook over.



zondag 11 november 2012

EEN DRUILERIGE ZATERDAG

Zaterdagmorgen, buiten is het somber en druilerig. Mijn man maakt voor het ontbijt een lange wandeling met Snarf. Ik doe wat huishoudelijke klusjes en maak een uitgebreid ontbijt klaar.  Daarna even naar buiten om wat laatste natte rozen te plukken. Ik zet ze even in een kan om te bedenken wat ik er mee ga doen.

Afgelopen week zijn mijn 2 bestelde ecru pompdoek tafellakens binnengekomen en heb er één op tafel in de serre gelegd om te zien hoe het staat met mijn Wedgewood Briar Rose, dus laten we daar vanmiddag gezellig theedrinken met perentaart en chocolaatjes.


De geplukte rozen zijn Pink Cloud, Leonardo daVinci,  Fleurette en Winchester Cathedral. Als ik ze in de sauskom heb gezet, beginnen ze al uit te vallen.



Deze eekhoorn chocolaatjes zag ik vanmorgen bij de bakker, ik kon ze niet weerstaan.


En als alles dan toch weer om rozen draait, wil ik het boek "The heritage of the Rose" van David Austin in de schijnwerpers zetten.  Het boek gaat niet alleen over Engelse rozen van de kweker zelf  maar ook de botanische en ouderwetse rozen komen ruimschoots aan bod.  Voor een liefhebber van rozen, met name de Engelse rozen is dit boek een aanrader.




Het theewater is opgezet en ondertussen kijk ik door de serre ramen naar buiten.


Het uitzicht op de "witte" boventuin met de kas op de achtergrond. De foto is door het raam genomen, dus niet zo goed.



Ik heb de deur even opengedaan, om het uitzicht beter te kunnen fotograferen. Dit is dus een kijkje naar beneden. Het is echt november maar ik geniet nog van de herfstkleuren. Links  een gedeelte van de "Witte Regen" die in mei mooier dan ooit gebloeid heeft.



 "De Kat" onder de Wisteria, is een houten kunstwerk van mijn vader, gesneden uit één groot en loodzwaar stuk hardhout.


Na deze foto sluit ik de deur en ga de theepot vullen.